نسخه آزمایشی

EN / FA

نسخه آزمایشی

ویژگی‌های مواد – راهکاری برای تعیین ویژگی‌های نانواشیاء

Nanotechnologies – Materials Specifications- Guidance on Specifying Nano-objects

شماره: 

16464

سال انتشار: 

1392
منشاء نیاز به تدوین این استاندارد کافی نبودن ویژگی‌های توافقی بین تامین‌کننده و مشتری نانو اشیاء می‌باشد. این توافق برای اطمینان از یکنواختی ماده عرضه شده تا مرحله فرآوری یا اطمینان از عملکرد یکنواخت محصول نهایی بین محموله‌ها و بهرها می‌باشد. از عملکرد غیر یکنواخت ماده بین محموله‌ها و بهرهای ماده نتیجه‌گیری شده است که دلیل غیر یکنواختی عملکرد،‌ ماده وجود یک یا بیش از یکی از موارد ذکر شده در ذیل می‌باشد. الف- مشخصات توافقی بین تامین‌کننده و مشتری تمامی عملکردهای ماده که بر روی عملکرد و یا فرآیندپذیری اثرگذار است لحاظ، ننموده یا برداشت تامین‌کننده و مشتری از مشخصات توافقی متفاوت بوده است. ب – یک یا بیش از یک مشخصه ماده به روشی نامناسب اندازه‌گیری شده است. پ یک یا بیش از یک روش اندازه‌گیری به طور ناصحیح اعمال شده است. این استاندارد برای کمک به بررسی تمامی موارد مذکور می‌باشد. همچنین این موارد در رابطه با کیفیت سنجی مواد اولیه پیش از تعیین مشخصات استفاده از راهکارهای ارایه شده است. هر دسته بندی از نانو شی تولیدی (نانوذره ، نانولیف و نانو صفحه) در بندی جداگانه بررسی شده است: آن‌هایی که به بعد آن‌ها در مقیاس نانو است (نانوذره) آن‌هایی که دو بعد آن‌ها در مقیاس نانو است (نانولیف) و آن‌هایی که تنها یک بعد آن‌ها در مقیاس نانو است نانو صفحه بسیاری از نانو اشیاء به صورت پخش شده در محیط مایع توزیع می‌شود برای هر دسته بندی وسیع از این نانو، اشیاء تعیین مشخصات مربوط به پخش آن‌ها معرفی شده است. برای هر دسته‌بندی نانو شیئی ساخته شده: • فهرستی از مشخصه‌های دیگر ماده ارایه شده است که کیفیت سنجی اولیه ماده در تمام موارد کاربرد آن‌ها است. • فهرستی از مشخصه‌های دیگر ماده ارایه شده است که در ارتباط با کیفیت سنجی ماده در کاربردی خاص در نظر گرفته شده است. • در مواردی که استفاده از این مشخصه‌های ماده در تعیین ویژگی‌های توافقی تضمین یکنواختی محموله به محموله یا بهر به بهر را نمی‌دهد. فهرستی دیگر از مشخصه‌هایی که ممکن است بر عملکرد محصول و یا فرآوری آن تأثیرگذار باشد برای بررسی‌های زیر ارایه می‌شود. برای همه مشخصه‌های معرفی شده، ماده روش اندازه‌گیری مناسب پیشنهاد شده است که به دو دسته تقسیم می‌شود. الف – مشخصه‌یابی‌هایی که نیاز به تجهیزاتی با هزینه کم، دارد که ممکن است برای کنترل کیفیت محموله یا بهر در محیط صنعتی به طور روزمره استفاده شود. ب- مشخصه‌‌یابی‌هایی که نیاز به تجهیزات تخصصی دارند و بنابراین کمتر در ارزیابی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. شرح مختصری از اساس هر روش اندازه‌گیری ارائه شده و در صورت امکان به استانداردی ارجاع داده می‌شود؛ اگر روش اندازه‌گیری در دسترس نباشد یا روشی مشخص ارائه نشده باشد این نکته نیز باید گزارش شود برای بعضی از پارامترها راهکاری برای روش اندازه‌گیری مناسب گزارش نشده چون هیچ استانداردی برای اندازه‌گیری آن پارامتر وجود ندارد هر چند غالباً استانداردی بین‌المللی برای اندازه‌گیری آن پارامتر برای مواد مشخص با کاربرد خاص وجود دارد. یک درخت تصمیم‌گیری در پیوست الف به‌عنوان راهنما برای استفاده از این استاندارد ارائه شده است. کاربران این استانداد باید با استانداردهای موجود در مورد بسته‌بندی، برچسب‌زنی و حمل و نقل مواد آشنایی داشته باشند. در تدوین این استاندارد این فرض شده است که بندهای این استاندارد توسط افراد واجد شرایط و با تجربه اجرا می‌شود.

هدف از تدوین این استاندارد

هدف از تدوین این استاندارد تعیین راهکاری برای ویژگی‌های عملکردی نانو اشیاء تولیدی و روش‌های اندازه‌گیری آن می‌باشد با استفاده از این استاندارد از اینکه محصولاتی با خواص یکنواخت برای فرآوری و یا عملکرد نهایی یکنواخت عرضه شود اطمینان حاصل شود.

شماره استاندارد ملی ایران: 

16464

سال انتشار: 

1392

ویژگی‌های مواد – راهکاری برای تعیین ویژگی‌های نانواشیاء

Nanotechnologies – Materials Specifications- Guidance on Specifying Nano-objects

منشاء نیاز به تدوین این استاندارد کافی نبودن ویژگی‌های توافقی بین تامین‌کننده و مشتری نانو اشیاء می‌باشد. این توافق برای اطمینان از یکنواختی ماده عرضه شده تا مرحله فرآوری یا اطمینان از عملکرد یکنواخت محصول نهایی بین محموله‌ها و بهرها می‌باشد. از عملکرد غیر یکنواخت ماده بین محموله‌ها و بهرهای ماده نتیجه‌گیری شده است که دلیل غیر یکنواختی عملکرد،‌ ماده وجود یک یا بیش از یکی از موارد ذکر شده در ذیل می‌باشد. الف- مشخصات توافقی بین تامین‌کننده و مشتری تمامی عملکردهای ماده که بر روی عملکرد و یا فرآیندپذیری اثرگذار است لحاظ، ننموده یا برداشت تامین‌کننده و مشتری از مشخصات توافقی متفاوت بوده است. ب – یک یا بیش از یک مشخصه ماده به روشی نامناسب اندازه‌گیری شده است. پ یک یا بیش از یک روش اندازه‌گیری به طور ناصحیح اعمال شده است. این استاندارد برای کمک به بررسی تمامی موارد مذکور می‌باشد. همچنین این موارد در رابطه با کیفیت سنجی مواد اولیه پیش از تعیین مشخصات استفاده از راهکارهای ارایه شده است. هر دسته بندی از نانو شی تولیدی (نانوذره ، نانولیف و نانو صفحه) در بندی جداگانه بررسی شده است: آن‌هایی که به بعد آن‌ها در مقیاس نانو است (نانوذره) آن‌هایی که دو بعد آن‌ها در مقیاس نانو است (نانولیف) و آن‌هایی که تنها یک بعد آن‌ها در مقیاس نانو است نانو صفحه بسیاری از نانو اشیاء به صورت پخش شده در محیط مایع توزیع می‌شود برای هر دسته بندی وسیع از این نانو، اشیاء تعیین مشخصات مربوط به پخش آن‌ها معرفی شده است. برای هر دسته‌بندی نانو شیئی ساخته شده: • فهرستی از مشخصه‌های دیگر ماده ارایه شده است که کیفیت سنجی اولیه ماده در تمام موارد کاربرد آن‌ها است. • فهرستی از مشخصه‌های دیگر ماده ارایه شده است که در ارتباط با کیفیت سنجی ماده در کاربردی خاص در نظر گرفته شده است. • در مواردی که استفاده از این مشخصه‌های ماده در تعیین ویژگی‌های توافقی تضمین یکنواختی محموله به محموله یا بهر به بهر را نمی‌دهد. فهرستی دیگر از مشخصه‌هایی که ممکن است بر عملکرد محصول و یا فرآوری آن تأثیرگذار باشد برای بررسی‌های زیر ارایه می‌شود. برای همه مشخصه‌های معرفی شده، ماده روش اندازه‌گیری مناسب پیشنهاد شده است که به دو دسته تقسیم می‌شود. الف – مشخصه‌یابی‌هایی که نیاز به تجهیزاتی با هزینه کم، دارد که ممکن است برای کنترل کیفیت محموله یا بهر در محیط صنعتی به طور روزمره استفاده شود. ب- مشخصه‌‌یابی‌هایی که نیاز به تجهیزات تخصصی دارند و بنابراین کمتر در ارزیابی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. شرح مختصری از اساس هر روش اندازه‌گیری ارائه شده و در صورت امکان به استانداردی ارجاع داده می‌شود؛ اگر روش اندازه‌گیری در دسترس نباشد یا روشی مشخص ارائه نشده باشد این نکته نیز باید گزارش شود برای بعضی از پارامترها راهکاری برای روش اندازه‌گیری مناسب گزارش نشده چون هیچ استانداردی برای اندازه‌گیری آن پارامتر وجود ندارد هر چند غالباً استانداردی بین‌المللی برای اندازه‌گیری آن پارامتر برای مواد مشخص با کاربرد خاص وجود دارد. یک درخت تصمیم‌گیری در پیوست الف به‌عنوان راهنما برای استفاده از این استاندارد ارائه شده است. کاربران این استانداد باید با استانداردهای موجود در مورد بسته‌بندی، برچسب‌زنی و حمل و نقل مواد آشنایی داشته باشند. در تدوین این استاندارد این فرض شده است که بندهای این استاندارد توسط افراد واجد شرایط و با تجربه اجرا می‌شود.

هدف از تدوین این استاندارد

هدف از تدوین این استاندارد تعیین راهکاری برای ویژگی‌های عملکردی نانو اشیاء تولیدی و روش‌های اندازه‌گیری آن می‌باشد با استفاده از این استاندارد از اینکه محصولاتی با خواص یکنواخت برای فرآوری و یا عملکرد نهایی یکنواخت عرضه شود اطمینان حاصل شود.